Akıllı telefon ve tablet uygulamaları, ister daha üretken olmanız, ister yeni bir dil öğrenmeniz veya en iyi alışveriş fırsatlarını bulmanız gerekip gerekmediği konusunda cihazlarınızdan daha fazla bilgi almanıza yardımcı olur.
Ancak, yandan yükleme adı verilen bir uygulama sayesinde, uygulamaları yüklemek cihazınızı ve verilerinizi riske atabilir. İşte bilmeniz gerekenler.
Uygulamayı Yandan Yükleme Nedir?
Yandan yükleme, ilgili platform için resmi mağazalar dışında bir yöntemle uygulama almayı ifade eder. Bazen, insanlar en son sürümlerdeki hataları keşfettikten sonra bir uygulamanın eski bir sürümüne geri dönmek istedikleri için bunu yaparlar. Ancak, diğerleri meşru uygulama mağazalarının istedikleri seçenekleri sunmadığı için yandan yüklemeyi dener.
Birçok yandan yüklenmiş uygulama, her nedense resmi uygulama mağazalarının bir parçası olmak için kesinti yapmayan içeriğe sahiptir.
2019’da Google, insanların uygulamalarını Huawei cihazlarına yan yüklemesine izin vermedi. O dönemde ABD hükümeti, Huawei de dahil olmak üzere birçok Çinli şirketin ülkede iş yapmasını kısıtladı. Google’ın tutumu, Huawei yasağının ürünlerin şirketin gerektirdiği olağan güvenlik incelemelerinden ve uyumluluk testlerinden geçmesine engel olduğuydu.
Hangi Platformlar ve Cihazlar Kullanıcıların Uygulamaları Yan Yüklemesine İzin Verir?
Bir uygulamayı yandan yüklemek, insanların düşünebileceği veya umabileceği kadar basit değildir. Bunu yapmak, belirli bileşenleri indirmeyi veya sanal makineleri çalıştırmayı içerebilir. Kullanıcılar, talimatları okusalar ve her adımı yavaşça geçseler bile, hızla kafa karıştırıcı hale gelen süreçlerin derinliklerine inmenin gerekebileceğini akılda tutmalıdır.
Ayrıca, bir sistemde yan yükleme olasılığının, bir platform veya cihazla ilişkili şirketin bunu yapan insanları onayladığı anlamına gelmediğini kabul etmek de önemlidir – aslında tam tersi!
Android’de Uygulamaları Yan Yükleyebilir misiniz?
Sideloading, Google’ın Android işletim sisteminde yapılması muhtemelen en kolayıdır. İnsanlar, APK paketlerine ev sahipliği yapan siteler aracılığıyla indirme seçeneklerini bulabilir. Daha sonra bilinmeyen uygulamaları indirmek için Android ayarını etkinleştirmeleri gerekir.
Yandan yükleme seçeneği telefonların ötesine de geçiyor. Oculus Quest ve Oculus Quest 2 sanal gerçeklik kulaklıkları da Android’de çalışır. Yandan yüklemenin en kolay yolu, içeriği bir Android telefondan kulaklığa aktarmaktır. Bir PC ile yapmak daha karmaşık bir alternatiftir.
Apple’da Uygulamaları Yan Yükleyebilir misiniz?
Apple uzun zamandır içeriğin yandan yüklenmesine karşı. İnsanların bu şekilde uygulama almasına izin vermenin App Store güvenliğini tehlikeye atacağını ve Apple cihazlarını kullanan herkes için riskleri artıracağını savunuyor.
Bazı geçici çözümlerin, insanların içeriği iPhone ve iPad’lere yan yüklemesine izin verdiği bildiriliyor. Ancak, iOS’a yandan yükleme, cihazın jailbreak yapılmasını gerektirir. Bu, garantiyi geçersiz kılar ve işletim sistemi güncellemelerini daha az basit hale getirir.
Windows 11’de Uygulamaları Yan Yükleyebilir misiniz?
Windows 11, insanların bilgisayarlarında kullanabilmesi için Android uygulamalarının yandan yüklenmesini açıkça destekler. Destekçiler, bunun Windows kullanıcılarının deneyebileceği uygulama sayısını önemli ölçüde genişleteceğini iddia ediyor.
Akış Platformlarındaki Uygulamaları Yan Yükleyebilir misiniz?
Amazon Fire Stick, Fire TV ve Kindle sahipleri için yandan yükleme de mümkündür. Kullanıcılar sık sık bunu yapmanın en hızlı yolları hakkında görüşlerini bildirir ve karşılaştıkları tuzakları bildirir. 2022’de Kobo, e-okuyucuları için bir yan yük modu ortaya çıkardı.
Uygulamaları Yandan Yüklemek Neden Risklidir?
Geliştiriciler zaten dar zaman dilimlerinde uygulama özellikleri oluşturma ve test etme baskısı altında. Uygulamalarının düzgün çalıştığından emin olamaması veri ihlallerine ve diğer maliyetli sorunlara neden olabilir.
Sadece 2020 yılında, dünya çapında 3.900 veri ihlali kaydedildi ve bu da ihlal başına ortalama 3,86 milyon dolara mal oldu. Resmi bir kaynaktan uygulama almadan, herhangi birinin bunları uygun inceleme sürecine sokup sokmadığını bilmek imkansızdır.
Kötü niyetli taraflar da zararlı uygulamaları kasıtlı olarak yayar. Resmi olmayan kanallardan dağıtım yaparken bundan sıyrılmaları daha kolay. Siber suçlular genellikle bu uygulamaları gerçek uygulamalardan ayırt edilemez hale getirir. Bitdefender’daki araştırmacılar, orijinal olanları taklit eden ve kötü amaçlı yazılım içeren beş uygulama buldu.
Tehlikeli yazılım, bir Android cihazın kontrolünü uzaktan bile alabilir.
Yandan yükleme, tüm şirketi ve ağını da riske atabilir. Kendi Cihazını Getir (BYOD) programlarının yükselişi, işletmelerin daha verimli çalışmasına yardımcı olurken, genel gider maliyetlerini de düşük tutabilir. Ancak, şirket politikaları net kurallar belirlemezse, çalışanların sahip oldukları cihazları kullanmalarına izin vermek veri ihlali riskini gündeme getirmektedir.
Siber suçlular genellikle yandan yüklenen uygulamaları sosyal mühendislik taktikleriyle birleştirir. İnsanlar, birinin ihtiyaç duyduğu veya istediği bir uygulama için onlara gerçek bir kaynak verdiğine inanıyorsa, çoğu uygulamayı indirme konusunda iki kez düşünmez.
Bazı siber suçlular, sınırlı bir gelirle pahalı uygulamalara ihtiyaç duyan insanları da avlar. Sınıf ödevleri için birkaç Adobe ürününe ihtiyaç duyan bir tasarım öğrencisi düşünün. Onlar için para harcamadan önce, “ücretsiz” sözcüğlerini içeren birkaç arama sorgusu gerçekleştirebilirler. Daha sonra zararlı koda sahip olabilecek ve kullanmak için yandan yükleme gerektiren “çatlak” yazılım sürümleriyle karşılaşırlar.
Kendinizi Nasıl Koruyabilir ve Güvenli Uygulamalar Alabilirsiniz?
Yandan yüklenen uygulamaların komplikasyonlarından uzak durmanın en kolay yolu, onları bulma cazibesinden kaçınmaktır. Muhtemelen size yandan yüklenmiş uygulamalar için bir kaynak getirecek bir arama sorgusu girmek sadece saniyeler alır. Ancak, resmi uygulama mağazalarının sorunlu içeriği yok etmek için kullandığı tüm korumaları atlatmayı gerektirirler.
Google Play Protect özelliği, insanlar indirmeden önce tüm uygulamaları kontrol eder. Ayrıca, birinin cihazındaki mevcut içeriğin periyodik taramalarını gerçekleştirir ve onları zararlı olabilecek öğelere karşı uyarır. Bunların hiçbiri insanlar resmi bir uygulama mağazasının sınırlarının dışına çıktığında olmaz. Apple, App Store’unda güvenliği korumak için katmanlı bir yaklaşım sergiliyor.
İlginç bir uygulama bulduğunuzda ve resmi mağazaların bunu sunmadığını fark ettiğinizde durumlar ortaya çıkabilir. Bu gibi durumlarda, geliştiricilere ulaşmaya ve nedenini sormaya değer. Yanıt, uygulamanın dahil edilmek üzere gözden geçirilmesi olabilir. Beklemeye değmeli.
Alternatif olarak, geliştiricilerin resmi kanallardan dağıtmaya niyeti olmadığını öğrenebilirsiniz. Bu özel senaryo, yan yükleme olmadan elde edebileceğin farklı uygulamaları göz önünde bulundurmak için endişe ve güçlü bir sinyaldir.
Uygulama mağazalarına kendileri göz atmıyorsanız, varsa her zaman bir uygulamanın resmi web sitesindeki uygulama mağazası bağlantılarını kullanın. Aksi takdirde, bir bilgisayar korsanının insanları tehlikeli içerik indirmeleri için kandırmak için özel olarak tasarladığı bir arama motoru sonucu bulma riskiniz vardır.
Yandan Yüklemeden Önce İyi Düşünün
Yandan yükleme risksiz veya zararsız bir faaliyet değildir. Telefonunuzun garantisini geçersiz kılabilir veya cihazı veri çalan kötü amaçlı yazılımlara maruz bırakabilir. Denemeye karar verirseniz, uygulamaları düzenli olarak kullanmadığınız ve sınırlı veriye sahip eski bir telefona yandan yüklemeyi düşünün.
Resmi kanalların ihtiyacınız olan veya istediğiniz tüm uygulamaları sunmuyor olduğunu bulmak kesinlikle sinir bozucu. Ancak, bu nadiren olacaktır. Varsa, devam etmeden önce olası sonuçları anlayın ve kabul edin.